
- -15%
- Nowy
Koła rowerowe stanowią, jedną z najistotniejszych części w rowerze, bez których pokonanie nawet najkrótszego odcinka nie byłoby możliwe. Co więcej, zapewniają one kontakt z ziemią, mając bezpośredni wpływ na to, jak rower będzie rozpędzał się, jechał i hamował. Dlatego też ich wybór jest bardzo istotny i dobranie właściwego rozwiązania może zaowocować lekką i przyjemną jazdą. Obecnie na rynku jest w czym wybierać i mnogość różnych wielkości kół, rodzajów osi, szerokości piast może przyprawić o zawrót głowy. Jednak nie jest to aż tak skomplikowane, jakby się mogło wydawać. Ponadto, zawsze chętnie służymy pomocą i odpowiemy na wszelkie pytania z Państwa strony.
Najlepszym punktem wyjścia, gdy planujemy wymianę kół w naszym rowerze, jest sprawdzenie rozmiaru na oponie, bądź stronie producenta na podstawie posiadanego modelu. Naturalnie podczas zakupu roweru, również powinniśmy poświęcić chwilę na to zagadnienie. Ponieważ, zwłaszcza w przypadku rowerów MTB, rozmiar kół rowerowych, będzie przekładał się na zachowanie i prowadzenie w terenie. Dlatego, też warto przedstawić swoje oczekiwania sprzedawcy, aby ten mógł dobrać najlepsze dla nas rozwiązanie. Omówienie poniżej rozmiary kół są najczęściej spotykane w rowerach.
Koła 26"- średnica obręczy 559 mm. Kiedyś jedyny rozmiar stosowany w rowerach górskich, obecnie występujący dużo rzadziej. W zasadzie stosowane są obecnie w tylko bardzo małych rozmiarach rowerów MTB, przeznaczonych dla osób o niższym wzroście lub dzieci. Ponadto nadal ten rozmiar kół rowerowych jest popularny w rowerach miejskich, gdzie dzięki zastosowaniu grubszej opony, pokonywanie miejskich przeszkód staje się przyjemniejsze. Do ich zalet należy zaliczyć niższą wagę, większą zwrotność, przy czym zdecydowanie trudniej przetaczają się po przeszkodach, co stało się główną przyczyną, dla której zostały wyparte przez większe rozmiary.
Koła 27,5" (650b)- średnica obręczy 585 mm. Popularny od kilku lat rozmiar, powszechnie uważany za złoty środek pomiędzy łatwością pokonywania przeszkód a zwrotnością i wagą. Wpisujący się idealnie pomiędzy koła rowerowe 26" i 29" czerpiący z obu rozwiązań to, co najlepsze. Niemniej nadal nie cieszy się aż tak dużą popularnością, jak wymienione powyżej rozmiary. Powszechnie stosowany jest w mniejszych rozmiarach w obrębie jednego modelu. Oczywiście występują też dedykowane pod ten rozmiar kół modele rowerów, posiadające zoptymalizowaną pod nie geometrię. Ten rozmiar kół występuje tylko i wyłącznie w kategorii rowerów przeznaczonych do jazdy w terenie.
Koła 29"- średnica obręczy 622 mm. Gdy po raz pierwszy zostały przedstawione światu rowerowemu, wywoływały szyderczy uśmiech na twarzach. Jednak po kilku latach obecności na runku stały się niemalże standardem w każdym rowerze górskim. Początkowo zarzucano im bardzo mało zwrotność i trudność prowadzania roweru w nie wyposażonego. Optymalizacja geometrii oraz wypuszczane na rynek coraz nowsze modele, sukcesywnie wprowadzały rozwiązania mające na celu poprawę walorów jezdnych. Obecnie, dwudziestki dziewiątki, są powszechnie stosowane, a rowery na nich budowane świetnie skręcają i doskonale się prowadzą.Użytkownicy tego rozmiaru kół rowerowych doceniają łatwość, z jaką radzą one sobie w terenie, co wynika z większej powierzchni styku z podłożem i innego kąta natarcia na przeszkodzę. Przekłada się to na lepszą przyczepność i trakcję koła. Ten rozmiar kół rowerowych jest również doceniany za duża stabilność i łatwość utrzymania na nich prędkości. Naturalnie nie są one pozbawione wad. Większa masa całego zestawu oraz wspominana już nieco gorsza zwrotność i hamownie, mogą być odczuwalne. Osoby o niższym wzroście, mogą rownież mieć problemy, z dogadaniem się z kołami w rozmiarze 29".
Koła 28" (700c)- średnica obręczy 622 mm. Tak, koła te mają taką samą średnicę obręczy, jak koła 29". Różnica w rozmiarze wynika z zastosowanej opony, gdzie dla rozmiaru 28" stosujemy opony o niższym profilu, dające sumarycznie mniejszy rozmiar koła. Ten typ kół rowerowych jest popularny w rowerach szosowych, trekkingowych, miejskich, gravelach, crossowych, przełajowych itd. W dużym uproszczeniu, w rowerach nieprzeznaczonych do typowej jazdy w trudnym terenie. Użytkownicy tego rozmiaru doceniają go za łatwość rozpędzania i utrzymania prędkości. Ponadto koła te najczęściej współpracują z oponami wyposażonymi w minimalistyczny bieżnik. Zapewne dlatego kojarzone są one, jako najszybszy rozmiar kół rowerowych.
Koło rowerowe, zbudowane jest z kilku niezbędnych elementów, które same w sobie nie spełniają istotnej funkcji. Jednak połączone w całość, tworzą sztywną konstrukcję, która pozwala nam pokonywać kolejne kilometry, bariery prędkości i trudności terenu. Niezbędnymi składowymi koła są tutaj piasty, szprychy oraz obręcz. Ponadto, aby koło było kompletne, musimy wyposażyć je w oponę. Dętki są rozwiązaniem opcjonalnym, ponieważ coraz popularniejsze stają się rozwiązania typu tubeless. W przypadku, gdy jeździmy na systemie bezdętkowym, konieczne jest zainstalowanie wentyla. Ponadto często pomijanym i niedocenianym elementem kół rowerowych jest opaska na obręcz, zapobiegająca przebiciom i uszczelniająca koła bezdętkowe.
Piasty - rdzeń całego koła, to one są w bezpośrednim kontakcie z ramą i widelcem w rowerze. Spełniają sporo funkcji, niezauważalnych na pierwszy rzut oka. Przede wszystkim dzięki zastosowaniu systemu łożysk kulkowych lub maszynowych umożliwiają płynne toczenie się kół. Ponadto, stanowią bazę mocującą dla tarcz hamulcowych, jeżeli nasz rower jest w takowe wyposażony. Tutaj możemy mówić o mocowaniu IS na 6 śrub lub opatentowanym systemie Shimano Center Lock. W tym drugim osadzamy tarczę na specjalny wielowypust i blokujemy nakrętką. Oczywiście posiadają one otwory montażowe pod szprychy, wyróżniamy tutaj dwa rodzaje z kołnierzem oraz straight pull.
Pierwsze rozwiązanie posiada zakrzywione szprychy, natomiast drugie zupełnie proste, co zwiększa sztywność całego koła. Piasty tylne posiadają dodatkowo bębenek, będący interfejsem do kasety. Wyróżniamy tutaj klasyczne rozwiązanie Shimano kompatybilne z kasetami od 8 do 11 rzędów. W przypadku kaset dwunastorzędowych firma Sram posiada system XD, natomiast Shimano MicroSpline. Rozwiązania te umożliwiły zastosowanie najmniejszej zębatki w rozmiarze 10 zębów. Piasty mogą być kompatybilne z różnymi średnicami osi montażowych. W prostszych konstrukcjach stosowane są osie 9 mm wyposażone w system szybko zamykacza.
Rowery o charakterze bardziej sportowym, terenowym bądź przystosowane do większych obciążeń, posiadają grubsze osie odpowiednio 12 mm dla piast tylnej i 15 mm lub 20 mm dla przedniej. Najpopularniejszym materiałem stosowanym na piasty, jest aluminium. Jest ono wystarczająco sztywne i lekkie, aby sprostać wszystkim wymaganiom stawianym temu komponentowi, nie podrażając go nadmiernie.
Szprychy - przypominające kawałek stalowego drutu, mają za zadanie usztywniać koło i przenosić obciążenia, powstające podczas jego użytkowania. W zależności od dyscypliny, w jakiej mają być używane koła oraz wagi samego użytkownika, możemy wyróżnić szprychy o przekrojach w różnych średnicach. Jednocześnie mogą one mieć równą grubość na całej długości, bądź zmienną, wówczas mówimy o szprychach cieniowanych. Mniejsza średnica najczęściej w części środkowej ma na celu obniżenie wagi, przy możliwie minimalnym obniżeniu wytrzymałości. Ponadto, szalenie istotnym aspektem podczas zaplatania kół jest równomierny naciąg szprych, gwarantujący sztywność i trwałość.
Nyple - w dużym uproszczeniu są to nakrętki łączące gwint znajdujący się na końcu szprychy z otworami w obręczy. Materiały stosowane to mosiądz i aluminium. Oczywiście w zależności od preferencji wagowych i wytrzymałościowych, jedne bądź drugie będą lepszym wyborem.
Obręcze - inaczej nazywane rafkami lub felgami. Występują w różnych rozmiarach, opisanych powyżej. Każdy z nich ma swoje wady i zalety. Powszechnie stosowanym materiałem jest aluminium, które jest wytłaczane i wyginane w kształt koła. W zależności od ilości zastosowanych komór, szerokości, użytego stopu aluminium i rozmiaru sztywność kół może się różni. Dlatego też coraz powszechniej stosowanym materiałem na obręcze w rowerze jest karbon. Zastosowanie kompozytów z włókien węglowych pozwala stworzyć sztywną i pancerną konstrukcję, nawet przy większych średnicach. Na uwagę zasługuje fakt, że firma Trek jest tak pewna zastosowanych w produkowanych przez siebie kołach rowerowych włókien OCLV, że daje na nie dożywotnią gwarancję, niezależnie od wagi użytkownika.
Niestety nie znajdziemy tutaj jednego uniwersalnego przepisu na idealne koła dla każdego użytkownika. Podstawowym kryterium, jakie należy wziąć pod uwagę, jest uprawiana przez nas dyscyplina kolarstwa, oraz wyzwania jej stawiane. Równie ważnym czynnikiem są nasze własne preferencje oraz waga. Super lekkie koła, idealne dla zawodników, mogą kompletnie nie sprawdzić się podczas codziennej eksploatacji pod cięższym użytkownikiem. Niemniej, zawodnicy z pozornie kompletnie innych dyscyplin mogą często stawiać podobne wymagania kołom w swoim rowerze. Weźmy dla przykładu zawodnika XC i szosowego, obaj będą szukali, lekkich, sztywnych, szybkich i niezawodnych kół.
Koła do roweru miejskiego - najpopularniejsze rozmiary to 26" i 28". W zależności od wybranego rozmiaru i typu roweru oba rozwiązania będą miały swoje plusy. Popularniejsze jednak, ze względu na łatwość pokonywania przeszkód oraz dostosowane pod węższe opony są koła w większym rozmiarze. Ponadto popularne jest zastosowanie piast na szybko zamykacz oraz cieńszą oś.
Koła rowerowe szosowe - występują tylko i wyłącznie w rozmiarze 28", ponieważ tylko on może sprostać stawianym im oczekiwaniom. W rowerach szosowych liczy się prędkość, sztywność i niska waga. Dlatego też obręcze karbonowe o wysokim profilu poprawiającym aerodynamikę, płaskie szprychy oraz piasty zbudowane na łożyskach ceramicznych wyposażone w sztywne osie, nie powinny być tutaj zaskoczeniem.
Koła rowerowe MTB - obecnie najpopularniejsze w rozmiarze 27,7" i 29", jednak nadal występują w rozmiarze 26". Przeważnie wytrzymałość i niezawodność ma większe znacznie niż masa. Wykonane z aluminium lub karbonu obręcze, zaplecione na mocniejszych szprychach, muszących znieść przeciążenia występujące podczas jazdy górskiej. Całość kręci się piastach wyposażonych w uszczelniane łożyska maszynowe przystosowanych pod hamulce tarczowe i sztywne osie. W tej grupie kół rowerowych najczęściej spotkamy kompatybilność z system bezdętkowym. Kolarstwo górskie jak żadna inna dyscyplina docenia plusy tego rozwiązania, jazda na niższym ciśnieniu poprawia trakcję koła w terenie, a brak dętki zmniejsza ryzyko jej uszkodzenia.
Powszechnie słyszanym stwierdzeniem dotyczącym stosowania lekkich kół rowerowych jest ich znaczący wpływ na masę rotującą. Jest tak faktycznie, jednak należy mieć na uwadze, że ma ona znacznie tylko podczas przyspieszania i hamowania. Ponadto różnica pomiędzy normalnymi a lekkimi, kompletnymi kołami z oponami może sięgać kilograma.
Co w porównaniu z masą układu rower i użytkownik rzędu np. 90 kg może okazać się pomijalne i niezauważalne. Zdecydowanie większe znacznie na nasze odczucia dotyczące dynamiki jazdy roweru będzie miało ciśnienie w oponach i zastosowana mieszanka gumy. Niemniej masa kół może mieć wpływ na inne często pomijane aspekty. Pierwszym jest efekt żyroskopowy, znany z zabawki dla dzieci tzw. bączka. Im większa masa kół, tym trudniej będzie je wyprowadzić z położenia równowagi, tym samym, lżejsze koła będą chętniej skręcały przy dużych prędkościach. Ponadto zwłaszcza w kolarstwie górskim, gdzie rowery z pełną amortyzacji to codzienność. Koła rowerowe będą stanowiły składnik masy nieresorowanej, której zmniejszenie może mieć wpływ na czułość pracy zawieszenia.
Ważnym czynnikiem, mającym rzeczywisty wpływ na osiągane rezultaty w kolarstwie szosowym, jest aerodynamiczny kształt obręczy. Wszystko to mówi teoria, a na samym końcu jest użytkownik, który może subiektywnie odczuwać różnicę i nie ma w tym niczego złego. Ponadto, dla osób spędzających godziny w siodle podczas wyścigu, każdy gram, może zaważyć o zwycięstwie, bądź porażce. Dlatego też każdy musi sam sobie odpowiedzieć, czy potrzebuje lekkich kół, czy nie.